Trải qua gần 600 năm, vụ án vườn Lệ Chi nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam vẫn chìm trong bức màn bí mật, trở thành đề tài được khai thác khá nhiều ở các tác phẩm nghệ thuật.
Yêu là thoát tội (tác giả Lê Chí Trung, đạo diễn Xuân Hồng) cũng lý giải cái chết bí ẩn của vua Lê Thái Tông, qua góc nhìn dã sử: học sĩ Thị Lan vào cung, mong nhờ cơ hội gần vua mà bày tỏ tình cảnh chồng bị những kẻ xu nịnh, bất tài hãm hại. Rung động trước vẻ đẹp, tài năng và sự khẳng khái của học sĩ Thị Lan, nhà vua đã đem lòng yêu thương bà, khởi nguồn cho bi kịch của tất cả những người có liên quan.
Vụ án quá quen thuộc, tính cách các nhân vật và cái kết cũng không còn bất ngờ, nhưng Yêu là thoát tội vẫn lôi cuốn người xem nhờ cách sắp xếp tình huống và góc nhìn mới mẻ. Câu chuyện đầy kịch tính từ khi Nguyễn Thái Úy nhận chiếu chỉ, vợ chồng đôi ngả chia ly, gian thần muốn giết người trung; mưu đồ tàn độc của hoàng hậu; tình cảm trớ trêu của vua dành cho Thị Lan…
Cảnh trí sân khấu chỉ có dàn bậc tam cấp, nhưng lúc thì đó là chiếc ngai vàng; khi như chiếc cầu qua sông; lúc như mô tả cuộc đời Nguyễn Trãi bên kia dốc đời.… Phục trang cũng theo phong cách ước lệ: không mũ mão, không sắc màu, tất cả đều trắng. Sự khác biệt giữa vua tôi chỉ là hình ảnh trước ngực áo.
Tất cả những điều đơn giản ấy không hề đơn điệu nhờ hiệu ứng ánh sáng. Ánh sáng xanh dịu như ước mơ cuộc sống yên bình của Nguyễn Trãi; sắc đỏ, vàng uy nghi nhưng cũng lạnh lùng chốn hoàng cung… Ánh sáng, âm nhạc, diễn xuất của các diễn viên hút người xem không thể rời mắt khỏi sân khấu.
Trong tổng thể đó, âm nhạc có lẽ là yếu tố thành công nhất, chắp cánh cho cảm xúc của khán giả bay bổng. Vở kịch có tiết tấu nhanh, nhưng âm nhạc lại mang đến những cảm xúc rất lạ. Mỗi lớp diễn như từng nét cọ, vẽ nên một câu chuyện tình yêu lãng mạn nhưng cũng đầy u uẩn.
Trên ngôi cao, nhà vua chìm sâu trong cô độc. Học sĩ Thị Lan cũng u uẩn khi bị đặt trước những tình thế trớ trêu. Nguyễn Trãi đau nỗi đau của một kẻ sĩ nơi cô tịch… Câu chuyện cứ man mác những nỗi buồn, nhẹ nhàng dẫn dắt người xem cùng yêu, cùng hận, cùng khắc khoải với từng nhân vật.
Khi một người từ giã cõi đời, chiếc áo trắng được cởi bỏ, chỉ còn một bóng đen ngoái nhìn những gì đang tiếp tục diễn ra nơi dương thế - một cách xử lý đầy sáng tạo, mang lại những cảm xúc đẹp cho khán giả. Mọi thứ trở nên hư hư thực thực như chính câu chuyện đang được kể trên sân khấu.
Có lẽ cảm xúc sẽ còn len sâu hơn nữa trong tâm hồn khán giả nếu nỗi u uẩn của Nguyễn Trãi được ông chôn chặt trong tim. Dù được tôn vinh công thần khai quốc, Nguyễn Trãi vẫn là một con người, cũng biết đau đớn, hờn ghen… Song nếu ông âm thầm chịu đựng, điều đó sẽ đẩy bi kịch của những người có liên quan đến tận cùng và cảm xúc khán giả cũng sẽ đong đầy hơn.
Yêu là thoát tội có sự góp mặt của các diễn viên: NSƯT Trần Tường, NSƯT Hoàng Yến, Huy Thục, Sĩ Hoàng, Hoàng Giang…
Tác giả: Lê Chí Trung; chuyển thể cải lương: Thạc sỹ Triệu Trung Kiên; Cố vấn văn học: PGS. TS Phạm Quang Long; Cố vấn nghệ thuật: NSƯT Quốc Chiêm; Đạo diễn: NSƯT Trần Quang Hùng; Âm nhạc: Nhạc sỹ Như Sơn; Thiết kế mỹ thuật: Hoàng Nam.
Thảo Vân
Ảnh: Trương Văn Trí
Theo Phụ Nữ Online